آرا و اندیشه های حضرت مختوم قلی فراغی (رضی الله عنه و رضوا عنه) نظریه تجلی
آرا و اندیشه های حضرت مختوم قلی فراغی (رضی الله عنه و رضوا عنه) نظریه تجلی
فرهنگ نظریه های عرفای جهان اسلام، جلد دوم، انتشارات مختومقلی فراغی،
اساسی ترین بحث دراین نظریه، نور دلیل روشنی، و آشکار کننده جهان است.
قیلدی آنگا حق رحمت
نور تجلی قدرت
ترجمه؛
خداوند از لطف و رحمت، ظهور وجودات را روشن و آشکار کرد.
توضیح اول؛
خلقت جهان عبارت ازتجلی حق است که همه چیز را آفرید.
توضیح دوم؛
تا شاهد در مشهود فانی نشود، و بدو باقی نگردد، مشاهده او، نتوان کرد.
توضیح سوم؛
حضرت خواجه عبدالله انصاری (رضی الله عنه ورضواعنه) تجلی برقی است که چون تابان گردد، عاشق از تابش وی ناتوان گردد، تجلی ناگاه آید، ولی بردل آگاه آید،هر که را خبر پیش، تجلی را در، وی اثر بیش.
توضیح چهارم؛
هر جمالی مستلزم جلالی است، و در پس پرده هرجلالی، جمالی است، زیرا که جلال احتجاج حق است به حجاب عزت وکبریایی، تاهیچکس اورا به حقیقت و هویت چنانکه هست نشناسد،و جمال تجلی حق است به وجه وحقیقت خود از برای ذات خود
توضیح پنجم؛
خداوند، از زیبایی خود به هر موجودی دمیده، و از دیده هر موجودی از چشم عاشقی به تماشای آنها آمده است.
توضیح ششم؛
عرفای کبار چنین گفته اند؛
خداوند را با چشم خداوند دیدم.
توضیح هفتم؛
عرفای کبار، حتی شهود خود را هم شهود حق داند.
توضیح هشتم؛
همه موجودات از خزائن الهی در کل هستی گویا شده است.
توضیح نهم؛
جهان حق مشهود است، حقی است که درحضور ممکنات متجلی شده، ممکنات از این حیث که صور تجلی حق اند، در ذات خود وجودی ندارند، اما از حق برکنار نیستند.
توضیح دهم؛
عالم، صور تجلی الهی است.
توضیح یازدهم؛
خداوند باچیزی تجلی کند، آن را خاشع سازد، قال الله تعالی؛
هرچیزی که در زمین و آسمان است، خداوند را به پاکی ، ستایش می کنند
توضیح دوازدهم؛
عالم به نهایت نمی رسد و کامل نمی شود، جز درتجلی الهی، پس درهرچیزی آخرین علم، وجود دارد.
منابع وماخذ؛
۱-المعجم الصوفی، پروفسور سعاد الحکیم، استاد تصوف دانشگاه لبنان
۲-فرهنگ اصطلاحات عرفانی، پروفسور سید جعفر سجادی(رحمه الله علیه) استاد فلسفه و تصوف دانشگاه تهران
توضیح سیزدهم:
تجلی (به معنای برآمدن و آشکار شدن)هزاران وجوه دارد،علم ومعرفت در قلوب هرانسان آزاده ای در هر قوم وملتی یکی از مصادیق هزار گانه آن می باشد.
توضیح چهاردهم؛
خداوند دریک صورت دوبار تجلی نمی کند،ونیز دریک صورت مر دوکس را،تجلی نمی کند،خداوند تعالی به حکم کل یوم هو فی شان دوبار دریک صورت ننماید خودرا وبر دو کس به یک صورت ظاهر ،نشود.
توضیح سیزدهم؛
نظریه تجلی هزاران وجوه دارد،علم ومعرفت درقلوب وفکرت، انسان های آزاده ظهور حق به مثابه نور هدایت برای همه بشریت است.
توضیح پانزدهم؛
عرفای کبار گفته اند؛تجلی وجود دایم درکاراست،قال الله تعالی؛آیا دردو جهان جز من هست؟
توضیح شانزدهم؛
عرفای کبار گفته اند،تجلیات را نهایت نیست،وهرتجلی مستلزم علمی است،پس علم اورا نهایت وغایت نباشد.
توضیح هفدهم؛
عرفای کبار معتقدند،جهان ،رخسار و روی گشاده خداوند است،وبرای آن زیباترین ها را سروده اند،
گر در روزی هزار بارت بینم
در آرزوی بار دگر خواهم بود.
توضیح هجدهم؛
عرفای کبار گفته اند؛
گاه گوش پیش از چشم عاشقی می شود،عاشق هر آن کس را دوست می دارد زیارت کننده است؛
تا چشم باز کردم،نور رخ تو دیدم
تا گوش بر گشادم آواز تو شنیدم